За љубовта

Колку е поголема љубовта, толку е поголемо страдањето на душата.

Колку е попотполна љубовта, толку е попотполно познанието.

Колку е поогнена љубовта, толку е попламена молитвата.

Колку е посовршена љубовта, толку е посвет животот. 

Сретение Господово

Денешниот празник, Сретение Господово, ние се сеќаваме на Христовото влегување во Еруалимскиот Храм (Лука 2,22-40) како настан кој ја исполнува основната цел на Ерусалимскиот Храм. Храмот е знак на Божјото присуство во и за неговиот народ. Кога Христос влегува во Храмот (иако тоа го прави како бебе носено од Своите родители), храмот навистина постанува место каде Бог е присутен во светот. Но Христос не е зацврстен и неподвижен како самиот Храм или како идол (Псалм 115,7); Иисус, воплотениот Логос Божји, е многу повеќе како шаторот во пустината, отколку Ерусалимскиот Храм. Факт е дека во Стариот Завет се чини дека Бог ја претпочита Скинијата отколку Храмот - Бог ја претпочита подвижноста пред постојаноста. Скинијата е ковчегот на сведоштво кој Израилот го носел со себе секогаш и секаде каде се движеле во нивниот премин во Ветената Земја. Израилскиот крал Давид, а потоа и Соломон се оние кои посакале да Му изградат постојан храм на Бога. И пак, се чини дека Бог навистина го бира подвижниот ковчег на сведоштвото. Свети Јован Златоуст вели дека како што Бог позволува да биде одбиен преку омекнувањето и дозволувањето на Израилците да имаат крал за да бидат како сите народи (1.Цар 8), така Бог му дарувал на Соломон и позволил да биде изграден Храмот. Златоуст продолжува, велејќи дека ненамерната последица од оваа замена на Скинијата со Храм на Изразилците, е замената на живите пророчки светилишта на Бога со жртвуањето и ритуалот. Тогаш Бог настојувал да го контролира жртвувањето и ритуалот преку нивно ограничување во Тората, но Израилците на тоа одговориле со претворањето на Тората и Храмот во еден вид на идоли, заменувајќи го личносниот однос живиот Бог лице в лице со ритуалите и жртвувањата. Во посланијата на св. апостол Павле го гледаме неговиот напор кон преправањето на оваа замена на религијата со односот во начинот на кој самиот тој го претолкува (и дури препишува) Стариот Завет.

Во Петтата книга Мојсеева читаме (30,11-14):

Зашто оваа заповед, што денес ти ја давам, не е тешка за тебе, ниту далеку од тебе. Таа не е на небото за да може да се каже: "кој од нас би се воздигнал на небото и би ни ја земал и донел да ја чуеме, та да ја исполниме?"; ниту е преку море, за да може да се кажи: "кој од нас би отишол преку море и би ни ја земал и дал да ја чуеме, та да ја исполниме?" Но оваа заповед е многу блиска до тебе, таа е во устата твоја и во срцето твое, за да ја исполнуваш.

Во своето послание кон Римјаните (10,5-10), апостолот го зема претходно посочениот дел од Повторените Закони, и го претолкува:

Мојсеј пишува за оправданието од Законот: “Кој ќе го исполни, тој ќе биде преку него жив”. А оправданието на верата вели: “Да не речеш во срцето свое: Кој ќе се возвиси на небото?”, односно да Го симне Христа, - или, “Кој ќе слезе во бездната?”, односно да Го изведе Христа од мртвите! Но што вели Писмото: “Блиску до тебе е словото, во твојата уста и во твоето срце”, односно словото на верата, што го проповедаме, оти, ако со устата Го исповедаш Господа Исуса и со срцето свое поверуваш дека Бог Го воскресна од мртвите, ќе се спасиш; бидејќи со срцето се верува за оправдание, а со устата се исповеда за спасение.

Светиот апостол Павле го разгледува делот од Петтата книга Мојсеева во кој се зборува за Законот (а од тука и за правилата и ритуалите), и на сето тоа дава ново значење преку неговото припишување на Христос. За него, единствената причина поради која Словото Божјо може да биде близу, - и може да градиме однос кон Него, е затоа што Словото Божјо се однесува на Христос. Понатаму, тој продолжува дека дека не е Законот она што е важно, туку попрво тоа што е важно е односот со Бога во основните нешта. Законот е осмислен само за да овозможи, понуди и заштити жив однос со живиот Бог. Наспроти тоа, Израилците го замениле овој однос со Бога со однос со Законот, заборавајќи или неразбирајќи која е целта на Законот (на Тората). Затоа Бог Ги испраќа Својот Син, Словото, Логосот, во светот со цел повторно да го воспостави правилниот однос повеќу Создателот и создаденото.

Во Сретението Господово во Храмот (Лука 2), се открива вистинското значење на Законот и Храмот, односно нивната онтологија: тие требало да ги одржат луѓето во нивната врска со Бога, и да им го откријат чувството на Божјата сеприсутност во нив. Ни Законот, и ниту Храмот не се замислени да постанат идоли сами по себе, туку и двете биле замислени како средства за одржување на личносниот однос со Живиот Бог. Кога бебето Иисус е донесено во Храмот за прв пат, Симеон Праведниот (Боговидец) веднаш признава дека Божјата промисла и цел за Храмот е исполнета.

Сакајќи да ја отворам мојата уста

…браќа, и да зборувам за возвишеноста на смирението, се исполнувам со страв, дури и како човек кој разбира дека ќе беседи за Бога со умешноста на своите зборови. Зошто смирението е рубо Божјо. Логосот Кој постана човек се облече Себеси во него, и така прослови со нас, во наше тело. Секој кој бил облечен во него вистински постанал како Оној Кој Се симна од висините и го сокри раскошот на Своето височество, и ја засолни Својата слава со смирение, за да не би било созданието целосно проголтано од размислувањето за Него. Созданието не може да погледне на Него освен ако Тој самиот не земе учество во тоа, и така да проговори со него, ниту пак да ги чуе Неговите зборови лице в лице...

И кога Тој ја изли Неговата благодат на светот преку Неговото доаѓање, Се спушти не со земјотрес, не во оган, не со страшен и силен звук, туку "како дожд на ливада, како капки што наросуваат земја" (Псалм 71,6) нежно, и беше виден како говори со нас на инаков начин. Ова се случи кога, иако пребогат, Тој го притаи Своето величество со велот на Неговото тело, и говореше со нас преку тоа тело кое беше исковано за Него по Негова заповед од утробата на Дева, Марија Богородица.

Кога во човековиот ум пламти

сеќавањето на Бога, тогаш и срцето негово се разгорува во огнот на љубовта Божја, а неговите очи постануваат вруток на обилен плач. Човекот кој се наоѓа во ваква состојба никогаш не е без солзи, оти тоа што го тера постојано да се сеќава на Бога секогаш врие во него. Таквиот човек разговара со Бога дури и кога спие. Зошто љубовта потребува се’ да биде вака. Тоа е совршенството кое започнува уште во овој живот. Оној кој ја стекнал љубовта, Го вкусува Христос секој ден и секој час, со што постанува бесмртен. Љубовта е многу послатка од животот. Оној кој се здобил со љубовта се облекува во самиот Бог.

 

Еден испосник живееше во близина на еден манастир

и водеше строг аскетски живот. Се случи еднаш да дојдат некои посетители во манастирот, кои го принудија да јаде надвор од определеното време. Откако си заминале, браќата го прашаа: „Авва, зарем не те нажали тоа?“ Тој им одговори: „Се нажалувам само кога ја творам мојата сопствена волја.“

1 Тимотеј 4,9-16

О

ва препорачувај го и поучувај! Никој да не ја презира твојата младост, туку на верните да им служиш како пример во словото, животот, духот, верата и чистотата! Додека дојдам, занимавај се со читање, со утешување и со поучување! Не занемавувај ја дарбата што е во тебе, и која што ти беше дадена преку пророштво преку полагање раце врз тебе од свештенството! Грижи се за тоа, биде во него, та успехот твој да се покаже во се! Пази на себе и на учењето; биди постојано во тоа, оти, ако постапуваш така, ќе се спасиш и сам и оние што те слушаат.

Совршената љубов

не ја разделува единствената природа на луѓето по различноста на нивното расположение. Таа секогаш гледа само на неа (природата) и сите луѓе подеднакво ги љуби; добродетелните - како пријатели, а немарните во добродетелта - како непријатели; правејќи им добро, долготрпејќи, и ги поднесува направените од нив навреди. Совршената љубов воопшто не мисли за зло и страда заради нив, се’ со цел и немарните да ги направи свои пријатели, доколку е возможно; а доколку е невозможно, таа не отстапува од своето расположение, пројавувајќи ги секогаш на ист начин плодовите на љубовта кон сите луѓе. Така и нашиот Господ и Бог, Иисус Христос, пројавувајќи ја Својата љубов кон нас, пострадал за целото човештво и на сите им дарил надеж за воскресение, макар што секој сам себеси се прави достоен или за вечна слава, или за вечна казна.